Als muziektherapeut werk ik met mensen met dementie. Muziek kan fungeren als een soort anker waardoor herinneringen aan het vroegere leven kunnen worden opgeroepen. Muziek kan daarnaast positief werken op de stemming.
In 2018 zag ik de documentaire Garden of Life van Marco Niemeyer. Hij volgt een jaar lang zijn schoonvader Leo die aan Alzheimer lijdt. Leo is dag in dag uit in zijn tuin te vinden, weer of geen weer. Toen hij nog gezond was reisde hij de hele wereld over.
In de documentaire zegt Leo dat hij eigenlijk een soort vluchteling is en zijn toevlucht zoekt in de tuin. Die omgeving heeft voor hem kennelijk veel betekenis. Je ziet hem de bladeren en boomstammen aanraken, alsof hij bevestiging zoekt met zijn zintuigen, daar waar zijn hersenen de betekenis van wat hij ziet niet meer volledig kunnen plaatsen.
Hij zegt wijze en ontroerende dingen als: “Planten voelen zich op hun gemak en je moet ze in feite net zo behandelen als je kinderen behandelt. Wees zacht, wees aardig, maar stel ook je eisen. Maar niet van die eisen waaraan ze niet kunnen voldoen. Ze hoeven niet allemaal mooi te zijn. Je mag blij zijn dat ze allemaal hun best doen om zo mooi mogelijk voor de dag te komen.”
Het observeren en verzorgen van de planten geeft Leo houvast en zin aan zijn afbrokkelende bestaan. Hij knipt lukraak wat bladeren en takken van struiken en is zich nauwelijks bewust van het seizoen van dat moment. De tuin biedt hem letterlijk tastbare ervaringen waarbij hij met de snoeischaar in de hand vorm geeft aan zijn klein geworden wereld. Een herkenbare wereld in het hier en nu waarin hij nog zichzelf kan zijn en waar hij veilig kan verdwalen.
