We leven in een wereld die steeds technischer en abstracter wordt. We kunnen uren achter de computer zitten surfen van de éne naar de andere kant van de wereld. Het lijkt alsof we heel wat meemaken, maar in feite verschilt dit niet zoveel met TV kijken, behalve dat je nu met één muisklik bijna alles kunt oproepen. Urenlang kunnen we zoeken op het internet, maar tot een wezenlijke ervaring komt het niet. Het houd je zelfs af van de echte wereld, zoals de mensen om je heen. Steeds vaker merk ik dat sommige mensen bij alles wat ze niet weten direct naar hun telefoon grijpen onder het gemompel van: dat zoek ik even op. Ik vind dat storend omdat ik me in de wacht gezet voel. Ineens is het contact met de ander verbroken.
Maar eerlijk is eerlijk: de wekelijkse melding van schermtijd houdt ook mij een spiegel voor zodat ik af en toe met weemoed terug denk aan de tijd dat het internet nog in de kinderschoenen stond. Het voortdurende gepingel van alle appjes en meldingen berooft je van je concentratie en rust waardoor we steeds minder in het hier en nu zijn. De digitale wereld met zijn oneindige en overvloedige informatiestroom maakt het ingewikkeld om wat we lezen te begrijpen, te overzien en een onderscheid te maken.
Ons leven is meer en meer onderhevig aan lineaire tijd, dat wil zeggen dat we leven in het ritme van de klok met als doel zoveel mogelijk resultaten te behalen. Daarbij is er weinig ruimte voor onze behoefte aan rust en herstel. We kunnen ons opgejaagd gaan voelen wanneer steeds meer moet in schijnbaar minder tijd. Voor een deel zijn daar de almaar groeiende informatiestroom en bijbehorende digitale technieken debet aan.
Cyclische tijd wil zeggen: leven in het ritme van de zich herhalende seizoenen en met de fundamentele biologische levensritmen. In de tuin kunnen we ons verbinden met dit ritme. In cyclische tijd heeft alles een eigen tijdspanne van ontkiemen, groeien, rijpen tot aan het afsterven. Omdat dit zich elk jaar weer herhaalt kan dit een troostend gevoel geven: volgend jaar zijn er immers nieuwe kansen.
Tuinieren kan een manier zijn om je onrust weg te nemen wanneer je met volle aandacht en alle zintuigen waarneemt wat er op dat moment is. Je gedachtestroom stopt eindelijk als je je kunt overgeven aan het werken in de tuin. Je ziet, hoort, ruikt en voelt de dingen om je heen. Een mooie vlinder in je tuin geeft je de ervaring van een ontmoeting. Een vlinder die je op je computer ziet is niet meer dan een mooi plaatje.
De tuin biedt ons de gelegenheid om echte ervaringen op te doen en de rustgevende cyclus van de natuur te ondergaan.
Deze post schreef ik na het lezen in “Tuinieren voor de geest” van Sue Stuart-Smith.
