Nadat ik 15 jaar op een flat woonde met uitzicht op een mooie groene omgeving, begon ik toch te verlangen naar een eigen tuin. Toen ik in de Korte Akkeren een huisje met een belachelijk grote tuin kreeg toegewezen, vroeg ik me niet af of ik wel kon tuinieren. Ik ben gewoon begonnen. Sinds ik een tuin heb voel ik me fysiek en mentaal beter. Ik heb er dan ook nooit aan getwijfeld dat tuinieren goed is voor de gezondheid.
Twee jaar geleden publiceerden de Wageningen Universiteit, het Nivel((Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Gezondheidszorg) en Stichting Steenbreek de resultaten van een onderzoek over dit onderwerp. Uit het onderzoek bleek dat tuinbezitters minder vaak besmettelijke darmziekten, hartziekten en ADHD hadden. Ook werden zij minder vaak getroffen door een beroerte of een hersenbloeding. De verschillen met niet-tuinbezitters liepen op tot 15 %. Wel hadden tuinbezitters vaker last van gewrichtsklachten. Ook huidkanker, waarschijnlijk door onbeschermde blootstelling aan de zon, kwam vaker voor.
Verder bleek dat de gezondheidsvoordelen ook golden voor mensen uit achterstandswijken. Maar zij hadden wel minder vaak de beschikking over een (groene) tuin.
Lees hier meer over het onderzoek.
Met dit onderzoek kon echter niet precies worden verklaard hoe de aanwezigheid van tuingroen de gezondheid positief beïnvloedt. Daarom was ik blij het boek Groene Zintuigen van Kathy Willis onder ogen te komen. Zij is hoogleraar biodiversiteit aan de universiteit van Oxford. In haar boek beschrijft zij wereldwijde onderzoeken die het verband leggen tussen gezondheid en natuur. Wat is de invloed wanneer we bijvoorbeeld planten zien, vogels horen, bloemen ruiken en bomen voelen? Ze beschrijft ook de gunstige werking op ons microbioom (onze darmflora)wanneer we in contact komen met een niet vervuilde, gezonde bodem.
Het boek begint met de invloed van het zien van groen. Per dag kijk ik talloze keren door het raam naar mijn tuin. Momenteel geniet ik van de rode sierappeltjes die in de boom hangen en de maar doorbloeiende paarse Salvia Amistad. De tuin is ook in de winter aantrekkelijk om naar te kijken en levendig door alle vogels die hem bezoeken.
Een Amerikaanse universiteit onderzocht of het type uitzicht vanuit een klaslokaal een verschil maakte voor leerlingen. Zij zaten in drie identieke lokalen maar de één met het uitzicht op een groene ruimte met bomen, de ander keek uit op een blinde muur en het derde lokaal had zelfs helemaal geen ramen. Bij het afnemen van tests werd het stressniveau van de leerlingen gemeten waaruit bleek dat de leerlingen met uitzicht op de groene ruimte veel sneller herstelden. Ook haalden zij de beste resultaten bij de tests.
Een ander onderzoek lijkt uit te wijzen dat het kijken naar natuurbeelden je rustiger en minder angstig maakt. Daartegenover herstel je minder snel wanneer je uitzicht hebt op een versteende omgeving. Verder zijn er aanwijzingen dat het kijken naar natuurtaferelen het mentale vermogen verbetert.
Elke keer als mijn blik afdwaalt naar de tuin neem ik eigenlijk een minipauze waarin mijn brein kan herstellen en bijtanken. Volgens de zogenaamde aandacht-hersteltheorie herstelt dit de gerichte aandacht omdat kijken naar natuur een beroep doet op ongerichte aandacht.
Samengevat: veel wijst er op dat je door naar natuur te kijken psychologische en fysiologische reacties oproept die zorgen dat je rustiger wordt en sneller van stress herstelt en dat het werkgeheugen en de aandacht verbeteren. Tuinbezitters met een versteende tuin hebben dit gezondheidsvoordeel dus niet. Kinderen die op een stenen schoolplein moeten uitkijken zullen minder presteren en een hoger stress niveau ervaren dan kinderen met uitzicht op groen. Dat is wel iets om over na te denken bij de inrichting van schoolpleinen.
In wijken met veel sociale woningbouw en weinig ruimte voor groen hebben bewoners onder andere vaak meer gezondheidsproblemen veroorzaakt door leefstijl. Hoe kan deze groep worden geholpen om hun tuintje groener in te richten? Daar is geen gemakkelijk antwoord op te geven zolang er vooroordelen over het hebben van een groene tuin(veel werk, geen tijd, geen groene vingers) bestaan. Van de vele uren per dag die we achter een scherm zitten zouden we gemakkelijk een half uurtje per dag kunnen inruilen om in de tuin rond te scharrelen. Bewegen en de groene gezondheidsvoordelen in één!
