In 1962 verscheen het boek ‘Silent Spring’ van de Amerikaanse waterecoloog en oceanoloog Rachel Carson. Zij schrijft daarin over het gebruik van synthetische pesticiden waarvan zij de desastreuze gevolgen zag voor de mens en voor het leefmilieu. Mede dankzij dit boek werd de wereld zich meer bewust van de effecten van pesticiden, in een tijdperk waarin het insecticide DDT nog volop werd gebruikt. In 1973 is het gebruik van DDT in Nederland verboden. Het boek is onlangs uitgegeven in een Nederlandse vertaling onder de titel “Verstilde Lente.”

 In een artikel  geschreven door Onno Havermans in dagblad Trouw van 30 april 2021 staat te lezen dat 50 jaar na het verbod  op DDT, in 3 dode grutto’s en in 11 niet uitgekomen eieren nog sporen van DDT werden gevonden. Van de andere 725(!) gebruikte bestrijdingsmiddelen waarop monsters werden geanalyseerd werden er slechts 2 aangetoond. Een verklaring kan zijn dat grutto’s in kruidenrijke graslanden broeden waar maar weinig gewasbeschermingsmiddelen worden gebruikt. Daar tegenover zijn er wel meerdere insecticiden en anti-schimmelmiddelen gevonden bij mezen, boerenzwaluwen en vleermuizen. Deze dieren leven meer in stedelijk gebied waar zij onder anderen bloot worden gesteld aan pesticiden uit vlooienbandjes van honden en katten. 

haren van huisdieren in een nest van pimpelmezen

Er is al lange tijd veel discussie over het onkruidbestrijdingsmiddel glyfosaat, verkocht onder de merknaam Round-up. Om het imago van Round-up te verbeteren heeft de producent glyfosaat  vervangen door het werkzame bestanddeel pelargonzuur. Dit is een stof die de bodem verzuurt en schadelijk is voor het oppervlaktewater. Het moet minimaal 10 meter uit de buurt van afvoerputten en sloten worden gebruikt. Dat staat in de bijsluiter, maar de meeste gebruikers lezen deze niet of onvoldoende en gebruiken het middel dus op een wijze die schade toebrengt aan de omgeving. En dat terwijl gemeenten geen onkruidbestrijdingsmiddelen in de openbare ruimte mogen gebruiken. 

Het gebruik van onkruidbestrijdingsmiddelen is goed te herkennen aan het opeens doodgaan van alle planten langs een schutting of tussen de tegels van een terras. Maar, zoals Suze Peters van de Tuinschool  deze week postte op Instagram zijn er ook mensen die azijn, chloor of zout gebruiken tegen mos en groene aanslag. Het is echter verboden om deze middelen op deze manier te gebruiken omdat ze schadelijk zijn voor het bodemleven. Meer hierover kun je lezen via onderstaande link van het RIVM:

https://www.rivm.nl/nieuws/risicos-van-azijn-bij-bestrijding-van-onkruid-en-groene-aanslag-in-kaart-gebracht

Vereniging voor Ecologisch Leven en Tuinieren(VELT) gaat de strijd aan met de treuzeltactiek van de Europese Commissie om glyfosaat in de ban te doen. Er zou in december 2022 een besluit over het verbod op het gebruik van glyfosaat moeten zijn genomen, maar dat is met een jaar uitgesteld. Volgens VELT tonen talrijke wetenschappelijke onderzoeken de schadelijkheid van Glyfosaat aan. Zij gaan de druk opvoeren bij Belgische en Nederlandse ministers. 

Op de website van de Parkinsonisme Vereniging staat het volgende over glyfosaat:

“Glyfosaat wordt in verband gebracht met neurotoxiciteit, gedragsverandering, transgenerationele toxiciteit, aantasting microbioom (darmbewoners) van diverse organismen. Daarnaast zijn er casestudies van parkinsonisme in de mens bekend. “

Wil je meer lezen over onderzoek naar bestrijdingsmiddelen en parkinson? Klik dan op onderstaande link:

https://www.parkinson-vereniging.nl/pesticiden

Op de website van het CTGB lees ik:

“Het College voor de toelating van gewasbeschermingsmiddelen en biociden (Ctgb) beoordeelt of gewasbeschermingsmiddelen en biociden veilig zijn voor mens, dier en milieu voordat ze worden verkocht.

Een middel dat door het Ctgb is toegelaten is veilig als je het correct gebruikt. Risico’s zijn afhankelijk van de blootstelling aan een middel: of je ermee in aanraking komt. Schoonmaakmiddelen zijn niet bedoeld om te drinken, olieverf gebruik je niet als make up, en gootsteenontstopper hou je uit de buurt van kinderen. Dit zijn gevaarlijke middelen die vrij verkocht worden. Iedereen weet waar ze voor bedoeld zijn en wat je er wel en niet mee moet doen. De risico’s worden pas een probleem zodra ze anders worden gebruikt dan waarvoor ze zijn bedoeld. Met andere woorden: pas zodra iemand aan de gevaren van het middel wordt blootgesteld.”

Toch vraag ik mij af:  als glyfosaat veilig zou zijn waarom is er dan al zolang discussie rondom dit middel. Er is veel dat nog niet duidelijk is, bijvoorbeeld over de effecten van stapeling van toxische stoffen waar we via voeding en leefomgeving aan worden blootgesteld. De belangen van producenten en gebruikers spelen kennelijk een grotere rol dan de volksgezondheid.  Met het oog op het behoud van een leefbare aarde is de manier waarop voedsel wordt geproduceerd allang niet meer houdbaar. 

Laten we in onze tuin én op ons terras rekening houden met het ecosysteem waar wij zelf ook deel van uitmaken. 

Eerste Hulp bij Onkruid:

  • Weet wat de plant doet: is het een wortelonkruid of zaait hij zich vooral als 1- jarige uit? In het eerste geval is consequent wieden belangrijk, In het tweede geval haal je op tijd uitgebloeide bloemen weg zodat de plant zich niet uitzaait. Daarna kun je wieden. Je kunt een plant ook proberen uit te putten door telkens het blad af te knippen. 
  • Onkruiden zijn wilde of inheemse planten. Kijk er eens met andere ogen naar: de plant is belangrijk voor verschillende wilde bijen en vlinders. Misschien kun je de plant in beperkte mate toelaten in je tuin om de biodiversiteit te vergroten. Stoepplantjes dragen bij aan verkoeling.  
  • Bedek de grond tussen je planten met mulch zoals boomschors of plant bodem- bedekkende planten zodat er geen kale aarde meer is. 
  • Voorkom onkruid tussen de tegels door regelmatig te vegen. 
  • Ongewilde plantengroei tussen tegels kun je tegengaan met een voegenkrabber, voegenborstel of heet water. 
  • Last but not least: if you can’t beat it, eat it! Veel onkruiden zijn een gezonde en lekkere aanvulling op je dagelijkse menu. Zo leerde ik van Suze Peters van de Tuinschool.online een heerlijke eiersalade te maken met de kleine veldkers: een pittig plantje dat overal te vinden is.

Vraag onderstaande onkruidkaart via deze link gratis aan bij de Tuinschool.online

Wil je de wilde planten in je tuin beter leren (her)kennen en leren hoe ze niet de overhand nemen in je tuin? Suze Peters van de Tuinschool.online biedt de online onkruidcursus aan. In je eigen tempo leer je over het oogsten en proeven van eetbaar onkruid, over het belang van wilde planten voor de biodiversiteit, en hoe je zonder gif zorgt voor een goed evenwicht in je tuin.

Klik hier voor meer informatie en om je op te geven voor deze leuke cursus.

Suze heeft ook het Onkruidboek geschreven. Een handig naslagwerk waarin de meest voorkomende en lastigste onkruiden worden besproken.

Via deze link lees je meer en kun je dit informatieve boek bestellen.