In maart kun je nog struiken en bomen snoeien. Daarna komt de sapstroom op gang en voor een aantal soorten is het ongunstig om dan nog te snoeien. Er zijn echter uitzonderingen waarover straks meer.
Ik heb het nodige te snoeien in mijn tuin. Vorig jaar heb ik de snoei van de bolcatalpa overgeslagen want ik kwam er met de aanleg van mijn nieuwe moestuin niet aan toe. Het is niet slecht voor de boom, alleen heeft hij na twee jaar extra veel en dikkere takken gevormd. Elke dag haal ik een stukje van de takkenpruik af, een zwaar karwei. Soms fantaseer ik om hem in te ruilen voor een andere boom met meer ecologische waarde en één die bovendien geen snoei nodig heeft. Maar voordat die nieuwe boom dezelfde hoeveelheid schaduw geeft als de Catalpa ben je jaren verder. Dat plekje in mijn tuin is heerlijk koel bij warme dagen dus de Catalpa blijft voorlopig.
De klimop mag ook wel wat ingekort. Het geeft niets als je hem tot op de kale takken snoeit: uitlopen doet hij wel weer. De bessen zijn inmiddels allemaal opgegeten door de vogels. Snoei wel ruim vóór de broedtijd van vogels.
Fruitstruiken als aalbes en braam hebben ook snoei nodig. De aalbes kun je beter wat eerder snoeien omdat hij vroeg uitloopt. Laaghangende en naar binnen groeiende takken haal ik helemaal weg. Je kunt de struik verjongen door een oude tak weg te nemen en een jonge tak te laten doorgroeien. Ik zorg dat er 4 of 5 goede gesteltakken overblijven.
De takken van de braam die vorig jaar vrucht droegen snoei je tot op de grond weg. Deze zijn donker van kleur: nieuwe scheuten zijn groen. Hou drie takken over en leidt ze langs een draad of langs de schutting. Haal ook alle zijtakjes weg van de nieuwe scheuten.
Appel en peer snoei je ook elk jaar. Een jonge boom snoei je zodanig dat hij 4 of 5 stevige gesteltakken vormt. Kijk welke takken naar binnen groeien: deze haal je weg. Ook zwak hout kun je weghalen. Steile scheuten, waterlot geheten, idem. Knip altijd een klein stukje van de stam vandaan om beschadiging te voorkomen. De gevormde gesteltakken kort je met een derde in, vlak boven een naar buiten gericht oog. Zo zal de nieuwe twijg naar buiten groeien en de kroon van de boom open blijven. Hopelijk krijg ik dit jaar meer appels en peren dan vorig jaar. Fruitbomen kunnen beurtjaren hebben: het ene jaar veel, het andere weinig tot geen fruit.
Op de moestuin staat de pruim Reine Victoria al dik in de knop. Vorig jaar heb ik die niet gesnoeid. Het is nog een kleine boom maar hij gaf toch al 10 heerlijke pruimen. Een pruim snoei je vlak na de oogst. Snoei in de herfst en winter geeft namelijk kans op ziekten als loodglans. Reine Victoria is goed ziekte resistent en zelf-bestuivend. Het is een zwak-groeiende pruim dus ik hoef voorlopig alleen verkeerd groeiende takken weg te nemen.
Rozen snoei je ook in het vroege voorjaar. Klimrozen moeten mooie lange loten vormen. Die laat je in principe met rust, tenzij het een wirwar is geworden. Snoei dan een of meerdere oude takken weg zodat de roos gaat verjongen. Aan de lange loten kort je de zijtakken in tot 2 a 3 ogen die naar buiten zijn gericht en ook niet een ongewenste kant opgroeien, bv richting het pad. Omdat een roos niet zelf klimt moet je hem aanbinden. Haal ook iele en dode takjes weg.
Bij struikrozen laat je 3 of 4 takken staan, dat is de basis. Die snoei je – ook weer op een naar buiten gerichte knop – terug tot ongeveer 15 centimeter van de grond. Eventuele iele takjes worden helemaal weg genomen.
Handig om te weten:
- Snoei bij droog, liefst zonnig weer, als er geen vorst wordt voorspeld
- Gebruik scherp en schoon snoeigereedschap. Ontsmet met bijvoorbeeld brandspiritus
- Snoei bij appel en peer niet meer dan 20 % en ontzie de – vruchtdragende – korte loten.
- In het voorjaar bloeiende heesters als sering en forsythia snoei je zonodig na de bloei.
- ABC bomen snoei je alleen als ze in het blad zijn. De Acer (esdoorn), de Betula (berk), de Carpinus (haagbeuk), de Juglans (notenboom) en de Vitis (druif) vallen in deze categorie. Door de hoge worteldruk kunnen deze bomen flink gaan bloeden – en daardoor verzwakken – als je ze op een verkeerd tijdstip snoeit.