Tuinieren om de wereld te redden

Dave Goulson is een in hommels gespecialiseerde bijenprofessor uit Engeland.

Ik heb zijn boek “De tuinjungle” gelezen, een fijn, leesbaar boek over de natuur in onze tuinen.

Behalve over bijen schrijft hij ook over talloze andere bestuivers zoals vlinders, kevers, motten, vliegen enzovoort. Elk insect is speciaal gebouwd voor het bestuiven van een bepaald gewas of soort wilde plant.

Op het platteland is er voor bijen weinig te halen vanwege het gebrek aan bloemen en uitgebreide akkers met monoculturen. Weilanden met kruiden zie je bijna niet meer. In plaats daarvan bestaan ze uit Engels raaigras, een voedzaam gras, dat met regelmatige bemesting zo’n 5 keer per seizoen kan worden gemaaid. In de jaren 60 van de vorige eeuw hadden wij een weiland achter het huis waar het gras hoog stond en waarin boterbloemen, klaver en zuring groeide. Van Driebruggen naar Reeuwijk fietsend zag ik een dergelijk gebied. Daar kunnen de weidevogels broeden omdat ze voldoende dekking en insecten vinden in de hoge begroeiing.

Goulson deed onderzoek waaruit bleek dat hommelnesten veel sneller groeien in tuinen dan op het platteland. Bovendien zijn er meer hommelnesten in tuinen en worden de planten daar beter bestoven dan die op het platteland. Wanneer er tuinen in de buurt van een akker zijn, profiteren de boeren van de hommels die daarvandaan hun gewassen komen bestuiven.

Het leven van bijen is fascinerend. Men ontdekte in de vorige eeuw dat honingbijen een ‘waggeldans’ opvoeren: door middel van bewegingspatronen wijzen ze soortgenoten de weg naar een plek met veel bloemen.

Imkers beseffen dat er in de stad meer voedsel voor bijen te vinden is dan op het platteland. Er is veel interesse in het willen leren imkeren. Dat lijkt een goede ontwikkeling omdat de bijenstand achteruit gaat. Maar met veel bijenkasten in de stad wordt het voedsel voor wilde bijen waarschijnlijk schaarser. Hommels hebben het moeilijk in gebieden waar veel honingbijen zijn.

Het is belangrijker om te zorgen voor meer bloemen en dus meer voedsel voor de bijen. Planten met dubbele bloemen zoals Dahlia’s zien er misschien mooi uit, maar zijn waardeloos voor bijen.