Zondag 10 juli was de jaarlijkse fietstocht langs verschillende buurttuinen in Gouda. De fietstocht werd georganiseerd door Eetbaar Gouda. Dit is een platform voor buurtmoestuinen en iedereen die bij wil dragen aan een groene stad. Het aantal buurtmoestuinen groeit nog steeds: uit het fonds Groen Moet Je Doen van de gemeente kan financiële ondersteuning worden gevraagd. Momenteel is de regeling voor korte tijd stopgezet maar zal naar verwachting na de zomer weer starten.

De deelnemers werden in twee groepen gesplitst. Ik fietste op die mooie half-bewolkte zondagmiddag naar de Barbaratuin om mee te gaan langs de tuinen.  De ingang ligt tegenover Korte Raam 2A. En het was goed dat ik die aanwijzing kreeg, anders was ik er voorbijgefietst. De tuin ligt ingesloten tussen verschillende huizenblokken.  We werden ontvangen met een heerlijk glas muntthee en twee buurkinderen deelden versierde cupcakes uit. 

Initiatiefnemer van de in 2020 aangelegde Barbaratuin in de Raambuurt is Wilma van Ipenburg. Zij vertelt dat de tuin is aangelegd op een voormalige speelplek. Deze was verwaarloosd en er was bovendien sprake van overlast. 

Kinderen komen nog steeds graag spelen in deze tuin die nu zoveel avontuurlijker voor ze is, maar ze worden ook actief betrokken bij het tuinieren.  Ze leren hoe groente en fruit groeit en maken kennis met alle beestjes in de tuin. Een mooie manier om  al jong vertrouwd te raken met de natuur. Noem een fruitboom of -struik en het staat in de Barbaratuin. Er zijn veel buurtbewoners van verschillende nationaliteiten bij de tuin betrokken en er worden allerlei activiteiten met elkaar georganiseerd. Na een oogst van het één of ander maken buurtbewoners de meest heerlijke gerechten en eten dit gezamenlijk in de tuin. Het is met recht een verbindende tuin.

De tweede tuin, de Buurttuin Parkstraat, ligt in de gelijknamige straat in het voormalige Rode Dorp. Ook deze tuin bestaat nog maar een paar jaar. Er is een vaste groep bewoners die het tuinieren combineert met gezellig wat drinken en praten met elkaar.

De basis van de tuin bestaat uit een grote plataan en ligusterhagen, hetgeen de tuin een intiem karakter geeft. Er zijn verschillende bedden met groenten, kruiden en sierplanten. Een pallet is omgebouwd tot verticale plantenwand. In deze tuin is een echte ouderwetse waterpomp aangelegd. Onder de plataan is het goed toeven op de banken. Een flink bijenhotel kan natuurlijk niet ontbreken. 

De verschillende deelnemers hadden allerlei vragen over wat er gekweekt wordt en vroegen de beheerder de oren van het hoofd. 

Na een tochtje langs de Winterdijk komen we aan bij de eveneens nog jonge buurttuin aan de Heesterlaan. Daar is na toestemming en financiële steun van de gemeente een flink stuk plantsoen weggehaald door zo’n 20 bewoners. De beheerder vertelt dat het eerst de bedoeling was om een soort volkstuin op te zetten waar ieder zijn eigen stukje had, maar uiteindelijk is het een gezamenlijke tuin geworden voor het algehele nut van de  betrokken bewoners.

Er is een mooie kruidenspiraal aangelegd en er zijn bakken met verschillende groenten en andere planten. Het geheel mocht niet te hoog worden om het uitzicht van de bewoners achter de tuin in tact te laten. Er is toestemming van de gemeente om nóg een stuk plantsoen te betrekken bij de tuin. Daar willen ze op een droger stuk de vijgenbomen planten. Deze staan tijdelijk in een bak omdat het op de huidige plek in de herfst en winter te nat wordt. 

De vierde tuin, buurttuin Egelantierlaan ligt op een steenworp afstand. Het pad dat er nu ligt was vroeger een jeu de boules baan.  Deze werd niet veel gebruikt dus is er gekozen voor meer beplanting. De beheerder vertelt dat het zo is aangelegd dat het goed behapbaar is voor onderhoud.

Er is een combinatie van fruit- en sierstruiken en bloeiende planten voor de insecten. Ook is er een stukje moestuin met onder anderen aardbeiden, peultjes en rabarber. 

De tuin ligt prachtig in het midden tussen de huizen op een plek waar geen auto’s komen. 

De vijfde buurttuin die we bezochten ligt in de Veenzoom. Jan en Ronald zijn hier de initiatiefnemers. 

Het is de bedoeling om biologisch te kweken met behulp van bokashi en zelfgemaakte compost. Met de aanleg werd eind vorig jaar begonnen. Intussen staat het vol met groenten en kruiden, zoals verschillende slasoorten, courgettes, pompoenen, sperziebonen, bietjes, koolrabi en komkommers. Aan de randen staan veldbloemen en stokrozen naast bloeiende kruiden als borage en dille. Er staat verder een informatiebord en een mini- bibliotheek met tuinboeken waar bewoners uit kunnen lenen.  Binnenkort wordt er ook een composthoop opgezet. 

We werden getrakteerd op een heerlijke frisse salade en toastjes met rucola pesto. Dat smaakte naar meer….

De laatste plek die we bezochten was de buurttuin Hoevebuurt, inmiddels omgedoopt in Ben Peters Buurttuin, als eerbewijs aan de veel te vroeg overleden mede-initiatiefnemer van de tuin.

Ook deze ruime tuin is prachtig gelegen midden in het groen van Plaswijck. Er zijn kippen die normaal gesproken door de tuin scharrelen, maar vanwege uitbraken van vogelgriep in de omgeving in het hok moeten blijven. 

Ook hier veel fruitstruiken tussen de bloeiende sierstuiken en planten. Er worden aardappelen verbouwd maar ook bijvoorbeeld bietjes, aardbeien, komkommers en snijbonen.

Achterin de tuin is een vijver en een picnic bank. Bezoekers van de Rotonde van Gemiva komen hier wekelijks vertoeven zodat de tuin in een sociale functie voorziet. 

In gesprekken en na wat rondvragen hoor ik dat er bij de start van een buurttuin eerst veel enthousiasme is, maar dat dit soms niet blijvend is. Hoe zorg je dat het succesvol blijft en aan de doelstelling van verbinding in de buurt en aan diverse facetten van tuinieren voldoet? Een plek waar buurtbewoners zich welkom voelen om een bijdrage te leveren, om hun hoofd leeg te maken, om contact te hebben en om te leren tuinieren met de natuur mee.

In de eerste plaats moeten er duidelijke afspraken gemaakt worden: wat vinden de beheerders belangrijk, zitten zij op één lijn en dragen zij die principes uit naar alle betrokkenen? Onderschrijven zij wat het voornaamste doel is van de tuin: een gezamenlijk project van de buurt, waarbij iedereen kan aansluiten. Wat te doen bij verwaarlozing als er te weinig helpende handen zijn? Hoe gaan we om met de natuur en de biodiversiteit. 

Gemeente Gouda vindt het behoud van biodiversiteit binnen de stadsnatuur belangrijk, dus naar mijn mening zouden er regels gesteld moeten worden ten aanzien van bijvoorbeeld het eventuele gebruik van gif in de buurttuinen. Zodat de buurttuin in alle opzichten een gezonde plek is voor mens, plant en dier.

Wil je ook een rondje buurttuinen maken? Klik op onderstaande link voor de route en het verslag.

https://photos.google.com/share/AF1QipPY7tBcHE9B0qlH-iP3O-Vi83_noVl5NWgB4wH0n5MACn-6ec6IzSQPRtxSuwi-9Q?key=T0ZYU2N3cU84cUJwN1poMDlUTlpEQVZoS0tMR1dn