jonge merel

Als kind bladerde ik in de jaren 60 graag in het boekje “Wat vliegt daar?” van H.W. van Dobben. Ik bewonderde de vogels op de plaatjes en wilde er alles van weten. Mussen waren niets bijzonders in die tijd, evenals spreeuwen. Het stikte er van. Maar koolmezen zag je alleen in de winter op de voedertafel en met wat geluk keek ik net op het goeie moment door het beslagen keukenraam naar buiten om een zeldzaam pimpelmeesje te zien. De roodborst vond ik het mooiste vogeltje en een heel enkele keer zag ik zelfs een groenling en een goudhaantje.

Het gaat niet goed met de vogelstand. Dat heeft verschillende oorzaken, zoals beschikbaarheid van voedsel, nest- en schuilgelegenheid. Was in de jaren 60 de mus misschien de meest voorkomende vogel, nu zie ik in mijn tuin in het voorjaar hooguit een mussenpaartje op zoek naar bladluizen voor hun kroost. Er is door de platte dakpannen namelijk geen nestgelegenheid voor ze. Daar heeft een vogel liefhebbende buurman na de renovatie van de huizen iets op gevonden: hij maakte een gat in het netachtige doek achter de tegels van zijn huis. De mussen hebben deze opening ontdekt en vormen al meer dan 10 jaar een mini kolonie in de straat. De tuin onder hun nestplaats is rommelig en overgroeid: precies wat ze nodig hebben. Ik vind het fijn om ’s morgens wakker te worden met dat vertrouwde ge-tsjilp van de mussen: het voelt als een echo uit de kindertijd.


Door de dramatische achteruitgang van insecten, zo’n 75 %, hebben veel vogels het moeilijk. Zij hebben insecten nodig om hun jongen groot te brengen. De belangrijkste oorzaak van het verdwijnen van biodiversiteit is de verstedelijking en de intensieve landbouw.

Wij tuiniers kunnen vogels helpen. Zorg voor een boom en een aantal struiken of klimop waarin ze dekking kunnen vinden. Hou een verhouding van tenminste 50 % tussen aarde en bestrating, zodat merels, heggenmussen en vinken al scharrelend voedsel kunnen vinden. Hang vetbollen op of pinda’s en lok zo de vogels naar je tuin.
Je kunt een nestkastje ophangen als er niet teveel katten in je tuin komen. Want ook zij zijn mede oorzaak van de achteruitgang van vogels en andere dieren. Maar daarover later meer.