De laatste dagen van de croudfund-actie voor Wandelende Bomen zijn ingegaan maar inmiddels is het doel om € 3200 op te halen voor de start van dit project al behaald. Op initiatief van Gouda Bruist wordt een tien-tal bomen in verrijdbare bakken aangeschaft die door heel Gouda, maar vooral in versteende wijken tijdelijk een plaatsje krijgen. Zo kunnen bewoners het effect van groen ervaren. Het idee is niet nieuw: Leeuwarden nam de aftrap, maar dan grootschaliger.
Bomen zijn belangrijk voor schaduw, opname van water en het afvangen van fijnstof. Verder zijn bomen onmisbaar voor insecten en vogels. En niet te vergeten voor onszelf: wij voelen ons beter in een groene omgeving. Deze voordelen worden eco-systeemdiensten genoemd.
Neem nu de doodgewone ruwe berk. Bij een lezing van ecoloog Niels de Zwarte leerde ik dat er 334 soorten insecten verbonden zijn aan deze boom. Op last van de woningcorporatie werd voor zo’n boom een kapvergunning aangevraagd toen de bewoner vertrok. Als motivatie las ik ‘herinrichting van de tuin.’ Na de aanvraag komt een bomenwacht de boom beoordelen. De berk stond achter in de tuin, en kon volgens het oordeel van de bomenwacht nog zo’n 15 jaar mee. De ecologische waarde was kennelijk niet van belang…
Nieuwe bewoners worden vaak onder druk gezet hun boom te laten kappen want als je niet akkoord gaat, komen de kosten later voor eigen rekening. Dat kan oplopen tot € 450,— en dan is de keuze voor huurders snel gemaakt. De vraag is: wat was nu eigenlijk de reden en de noodzaak van het kappen van deze boom op dit moment?
Woningcorporaties in het land worden zich steeds meer bewust van hun taak te vergroenen. Zij sluiten zich aan bij de Groene Huisvesters, een samenwerking tussen het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Aedes, VNG en de Woonbond.
https://groenehuisvesters.nl/wp-content/uploads/2022/10/12-Basistuin-Domesta.pdf
Corporaties delen kennis, zodat zij niet steeds het wiel opnieuw hoeven uit te vinden.
In Gouda is Woonpartners Midden-Holland inmiddels bezig een tuinbeleid te ontwikkelen en uit te rollen. Helaas is het bij Mozaiek Wonen nog niet zover. Groen wordt nog steeds zonder veel onderscheid beschadigd. Vertrekkende bewoners moeten namelijk bomen en struiken tot 1.50 m afzagen. Zo worden bomen onherstelbaar beschadigd en zit de nieuwe bewoner met een afstervende stronk. Met een beetje pech is het een boom die vervolgens probeert te overleven en op de wortels opslag maakt die overal in de tuin opkomt.
Bomen in tuinen worden geproblematiseerd terwijl ze een belangrijke functie hebben in het tegengaan van oververhitting van woningen. Het echte probleemgroen, de zichzelf massaal uitzaaiende essen, ontsnappen echter aan de aandacht. Dat zijn met recht wandelende bomen! Een es kan gemakkelijk 10 meter of meer worden. En die staat bij veel huurders ongevraagd in de tuin, soms 5 of 6 op een rij.
Er is zowel bij woningcorporaties als bij huurders vaak te weinig kennis van groen. Corporaties klagen dat huurders hun tuinen verwaarlozen. Dat is jammergenoeg vaak het geval. Dan wordt bestraten van de tuin als oplossing gezien. Of zijn er andere opties? Hoe krijg je huurders met een tuin aan het tuinieren?
Met goede voorlichting kunnen die probleembomen in elk geval worden voorkomen. Want na 1 jaar is dat kleine plukje groen al een aardig boompje geworden dat je er met moeite uitkrijgt. Maar ook bij zwaar verwaarloosde tuinen geldt: het onkruid krijg je er dan alleen nog maar onder door het een jaar af te dekken met zeil.
Corporaties zouden iemand in dienst moeten hebben die enig verstand heeft van planten, bomen en struiken. Want waarom wel alle technische kennis in huis voor de woningen, maar niet een beetje meer kennis van de verhuurde groene buitenruimte? Blijft de wijk op langere termijn leefbaar wanneer steeds meer huurders kiezen voor bestrating? Hoe zijn huurders te motiveren tot groenere tuinen? Is er misschien meer samenwerking mogelijk tussen gemeente, corporaties, burgers en vrijwilligers?
Eerlijk is eerlijk: er gebeuren ook positieve dingen. Zo moesten op de Marathonlaan struikjes en boompjes uit voortuinen worden verwijderd. Volgens Mozaiek Wonen was beplanting hiervan namelijk niet toegestaan door de onderliggende kabels in de grond. Om te voorkomen dat tuinen daarna bestraat zouden worden mochten de bewoners op kosten van Mozaiek Wonen nieuwe, kleinere beplanting uitzoeken. De Goudse Tuinambassadeurs hebben de planten ingekocht en de tuinen heringericht.
Ook de meest versteende wijk van Gouda krijgt een groene beurt: In het najaar start gemeente Gouda met de aanleg van 150 geveltuinen in Korte Akkeren. Zodat de wijk mooier en leefbaarder wordt in een tijd van tanende natuur en klimaatverandering.
